Via de Nederlandse Genealogische Vereniging, afd. Kennemerland zijn we in de gelegenheid gesteld om een rondleiding in de Sint Bavo Basiliek bij te wonen. Deze rondleiding werd verzorgd door de koster dhr. S. Stegers van Reidt.
Het
linker gedeelte van de Basiliek is niet toegankelijk, daar de restaurateurs zich
met de restauratie van de kerk bezighouden.
De ontvangst vond plaats in de zaal waarin een aantal glas in lood ramen te bezichtigen zijn. Opmerkelijk is dat in een serie van de bisschop Bottemanne wordt deze geflankeerd door een tweetal ramen van de Koninklijke familie. Links is die van de Koningin-regentes Emma en rechts die van Koningin Wilhelmina. Echter de glazenier heeft hier een vergissing gemaakt. In plaats van Wilhelmina heeft hij de naam Willelmina in het raam verwerkt. We zouden dit nu als een vergissing van het tekstduiveltje noemen.
In de sacristie wordt uitleg gegeven over de architect van basiliek.
Niemand minder dan de zoon van Pierre
Kuijper, Jos Kuijpers.
Kathedrale Sacristie.
In de basiliek zijn een aantal kapellen. Een daarvan is ontworpen door
Jan Toorop. Bij nadere beschouwing is deze kapel bij lange na niet af. De
nissen in de kapel kent nog aantal lege plekken.
Naar het schijnt zijn er wel ontwerpen, maar het Bisdom vond ze te duur.
Zodoende is deze kapel nimmer afgemaakt. Maar misschien in de toekomst?
In de crypte van de Basiliek is het museum ondergebracht. Hier zijn
o.m. de zilveren kandelaars te bezichtigen.
Monstrans en ciborie ontworpen en gemaakt door Jan Brom.
Kopie van een schilderij vervaardigd door Jan van Scorel { 1494-1562 }.
Het oorspronkelijk schilderij heeft gehangen in de Oude Kerk te Amsterdam en is
in 1578, toen in de stad overging naar de reformatie, waarschijnlijk verloren
gegaan. De kopie is nageschilderd in de werkplaats van Jan van Scorel door een
van zijn leerlingen.
In het museum is de maquette van de Basiliek te bewonderen.
Links het vaandel van de Heilige Franciscus en rechts het Hanze vaandel.
Het vaandel van de Heilige St. Bavo.
De collectie bevat ook een uiteenlopende verzameling antieke kerkelijke
gewaden, waarvan het pronkstuk in vitrines in de kooromgang van de kerk prijkt:
een vierstel vervaardigd omstreeks 1500 bestaande uit tuniek, dalmatiek,
kazuifel en koorkap, op kunstige wijze geweven en vol religieuze
voorstellingen.
Een tableau met de tekens van het Dierenriem sieren een van de muren.
Te midden van het koorhek is de zetel van de Bisschop prominent opgesteld.
De preekstoel is ontworpen door H.J. Brom.
Bij de bouw van de kathedraal was voor zangkoor en orgel een plaats
gereserveerd op een tribune boven de Heilige-Familie- of Kerstkapel. Het door
Cuypers ontworpen front was nog gedeeltelijk traditioneel, wat uit de
aanwezigheid van nog vrij uitgesproken pijpentorens blijkt : een driedelige
middentoren en ongedeelde zijtorens met tussenvelden. Het benedendeel kenmerkt
zich door een recht labiumverloop, terwijl de pijplengten vanuit de lage
middentoren oplopen.
De scheiding tussen beneden- en bovendeel werd bewerkstelligd door brede
banden die de bovenlijnen van het pijpwerk in het benedendeel en de voeten van
het pijpwerk in het bovengedeelte volgen. Voor het overige werd het verband in
het geheel gebracht door brede horizontale lijstwerken waarvoor een
geschilderde decoratie was ontworpen. Het front werd in hoofdzaak volgens dit
ontwerp uitgevoerd maar bleef lange tijd onvoltooid. (bron:
http://www.adema-kerkorgelbouw.nl/orgels/pja/page69/haarlem_bavo_transept.html)
Bisschops altaar.
Naar verwachting zal dit jaar het eerste gedeelte van de restauratie
worden afgrond. En dit is dan ook het einde van de rondgang in de Basiliek St.
Bavo aan de Leidsevaart.
(veel van
de aanvullende gegevens zijn gekomen van de diverse websites van het internet.)
