Excursie naar Velsen-Zuid. Velserbeek.
Op uitnodiging van de Nederlandse Genealogie Vereniging, afd. Kennemerland, hebben we een bezoek gebracht aan de Buitenplaats Velserbeek.
Aan de hand van een artikel van de gemeente Velsen over de Buitenplaats Velserbeek, wordt een overzicht gegevens over de Buitenplaats Velserbeek. Zo dateren de vroegste gegeven over de Buitenplaats Velserbeek van 1544.
Onder leiding van Jan Morren, amateur-historicus en archeoloog, werd een rondleiding gegeven in het landhuis en het park. Het herenhuis wordt nu gebruikt door het advocatenkantoor Tanger. Het landgoed is in beheer bij `Natuurmonumenten.
Het Herenhuis heeft in de loop der tijden verschillende eigenaren gehad. En deze hebben door verbouwingen en aanbouwen hun stempel op het gebouw gedrukt.
Door het advocatenkantoor is, voor dat zij erin trokken, opdracht gegeven om de restauratie van het herenhuis ter hand te nemen. Tijdens de restauratie zijn er restanten gevonden van de oude bewoners.
Onder meer in de oude keuken een tweetal tegeltableaus. Eén voorstellende een hond en een kat.
Tijdens de restauratie bleken meerdere van dit soort tableaus aanwezig te zijn, echter door een bericht aan de krant waren ze daarna vrij plotseling verdwenen.
In de diverse kamers zijn ook de schouwen aanwezig. Weliswaar worden ze niet niet maar voor de open haarden gebruikt
Beneden in het souterrain kun je nog de gewelven zien van het het oudste gedeelte van het huis. Ook de oven is daar nog aanwezig.
Ondanks de verbouwing, of eigenlijk de aanpassingen aan het huis is er nog genoeg overgebleven van de oude staat van het huis.
In een van de kamers vindt een "geheime" doorgang naar een andere kamer. In de hal is een nis waarin waarschijnlijk een beeld of een statige plant in heeft gestaan.
Boven op de zolder, ook als kantoor ingericht, Zijn twee gemetselde rookkanalen met in ieder een roetklep.
De roetklep werd tweeledig gebruikt. Voor het vegen van de schoorsteen en voor het roken van de hammen e.d.
De wijze van de opbouw van het rookkanaal is gedaan om te voorkomen dat het gewicht van de schoorsteen de "muren"van de schoorsteen gingen uitzetten, waardoor het geheel in elkaar zouden storten.
We hebben heel veel mooie dingen gezien in het landhuis. Boven aan de gevel siert het wapen van Velsen.
Vanaf de 2e Wereldoorlog tot 1996 heeft het dienst gedaan als onderdeel van de gemeentelijke diensten van de gemeente Velsen.
Rondom het huis ligt een groot park. De verschillende eigenaren hebben hun eigen stempel gedrukt op de uitstraling van het park. Zo is onder andere de oprijlaan verplaatst van de Driehuizerkerkweg naar Parkweg. De verplaatsing van de toegang tot het landhuis vindt zijn oorzaak door het graven van het Noordzee-kanaal.
In de oorlog heeft het park dienst gedaan als opslag voor duikboten van de Duitsers.
De ingang van het park kijkt nu uit op oud-Velsen.
Het park kent vele doorkijkjes.
Het hertenkamp.
De vroegere oprijlaan was voorheen gesitueerd aan de Driehuizerkerkweg.
Deze moest worden verplaatst door de aanlag van het hertenkamp.
Een mooie muziektent siert de tuin. Nadat de gemeente Velsen het landgoed in 1924 verwierf, wordt in 1926 de muziektent geplaatst. Dit ter ere van het 50 jarig van het Noordkanaal en IJmuiden.
Jannever huisje.
(Jannever is oud Hollands voor jenever), in de volksmond wordt het ook wel het
“heksenhuisje” genoemd. Vroeger kon men hier na de jacht een borrel halen.
Het Jeneverhuisje is gebouwd in ca. 1930. Het huisje is dan nog helemaal van
hout en is het metselwerk er op geschilderd. Na de Tweede Wereldoorlog wordt,
met het oog op vandalisme, het houtwerk door echt metselwerk vervangen.
In 1785 werd. in opdracht van de toenmalige eigenaar, het Chinese Schellenhuisje oftewel theehuisje gebouwd.
Aan de haken aan het gebouw hingen vroeger schellen (bellen), maar die zijn, vanwege mogelijke vandalisme al jaren verwijderd en elders opgeslagen. Ik heb nog middels het internet gezocht naar foto's van het huisje in volle glorie, helaas.
Een leuk verhaal is het volgende;
Vroeger
is er als tuinversiering een hermitage of kluizenaarshut in Velserbeek
geplaatst.
De toendertijd in de hut zittende en in bruine pij gehulde pop hield de
herinnering levend aan een kluizenaar die daar eens zou hebben geleefd.
Volgens de legende was deze heremiet de zoon van een graaf. De jongen beminde
een meisje van ver beneden zijn stand. De graaf verbood hem zijn liefde aan het
meisje te tonen. De jonkman was ontroostbaar en verbitterd. Hij zonderde zich
af van de wereld en ging een kluizenaarsleven leiden ergens in de
Kennemerduinen op een plek die later wordt aangeduid als Velserbeek.
Tot in de Tweede Wereldoorlog is het nog mogelijk met een trekpontje naar het
eilandje te varen om de kluizenaarspop in zijn hut te zien treuren om zijn
verloren liefde. Op een kwade oorlogsdag vindt men de romp van de pop in de
modderige gracht rond het eiland en de pop wordt niet meer teruggeplaatst. Ook
het pontje verdwijnt, omdat door de verlaging van het grondwaterpeil de
Engelmundusbeek rond het eiland praktisch droogvalt.
De kluizenaarshut is in 1946 gerestaureerd.
En hiermee was ook de rondleiding zo'n beetje afgelopen. Ik heb nog wat leuke foto's van de wandeling.
